Waarin het Boze Oog een programma voor fundamentele hervorming van Nederland (en de wereld) uit de mouw schudt

De verrichtingen van Rita Verdonk’s nieuwe partij Trots Op Nederland maakt geen verpletterende indruk op het Oog. De “beweging” heeft geen imago (toegegeven, Rita wel) en geen programma. Althans geen programma dat sterk afwijkt van VVD of PVV. De populariteit lijkt uitsluitend neer te komen op het afzetten tegen de in de richting van de regeringspartijen opgeschoven VVD én tegen Den Haag. Een houding die al vertegenwoordigd werd door Geert Wilders, voor wie dat nog niet gemerkt had.

Dat anti-Haagse sentiment is zeer belangrijk. Het bevat de sleutel om de politieke realiteit van nu te kunnen ontcijferen. Het duidt op een wringen, een zich verzetten van gewone burgers tegen de centraliseringstrend die NL en vrijwel alle andere Westerse staten, inclusief de VS, kenmerkt. Hier in NL wordt de Haagse alleenheerschappij door de grote-drie partijen jaloers bewaakt en indien nodig uitgebreid. Wie herinnert zich niet de door toenmalig CdK van Gelderland Jan Terlouw bevolen evacuatie van ongeveer 200.000 door het hoge rivierwater bedreigde mensen in de Betuwe? (*Edit: ca 250.000 mensen, in 1995. Zie deze link*). Wel, dat zich een herhaling zou voordoen van dit soort provinciale zelfredzaamheid is in ieder geval uitgesloten, want onmiddellijk na de crisis hebben de Haagse politici onder aanvoering van toenmalig Minister van Binnenlandse Zaken Hans Dijkstal de wet veranderd. Zij konden blijkbaar niet toestaan dat een lagere overheid een dergelijk vérstrekkend besluit nam.

Wij, en alle democratische Westerse staten, hebben officieel volkssoevereiniteit. Maar de werkelijkheid is dat de soevereiniteit, de wettige beslissingsmacht, die dus formeel bij “het volk” berust, door regeringen plus parlementen wordt uitgeoefend. Op dit ogenblik is de politieke macht die zij hebben een vrijwel totale. Er is sprake van willekeur. Instituties die elkaar moeten controleren of balanceren vormen samen een heerschappijstructuur, een machtsmonoliet, beheerst door de oude partijen. Het volk, dat theoretisch soeverein is, is van alle politieke macht beroofd.

Hoe zou het lopen wanneer het begrip volkssoevereiniteit serieus genomen werd? Hoe zou het moéten gaan? In een ideale situatie gaat politieke macht uit van het soevereine individu. Die bepaalt hoeveel macht hij wil delegeren aan een lokale overheid, die op zijn beurt weer aan een hogere overheid, etc. De macht verloopt bottom-up, niet top-down.

Noch Geert noch Rita geven de indruk er op deze manier over te denken. Rita wil de provincies afschaffen. Dat lijkt mij precies de verkeerde kant op gaan. Overheidslagen toevoegen of weghalen helpt niet. De politieke partijen beheersen alle instituten die de overheid uitmaken (ze vullen het parlement, de bureaucratieën, de Hoge Raad, het OM met hun betrouwbare agenten) en vaak nog meer: een segment van de economie (Onderwijs: PvdA; landbouw: CDA; hoger onderwijs: meerdere partijhertogdommen, etc.)

Maar Boos Oog, hoor ik u vragen. Wat helpt volgens jou dan wel? Nou dit:
-Een gekozen burgemeester met recht van hire and fire t.a.v. de wethouders.
-Herstel van de semi-onafhankelijke gewesten (provincies) uit de tijd van de Republiek, ook met eenhoofdige leiding, net als de gemeenten.
Op nationaal niveau:
-Breek de macht van de partijen door invoering van een districtenstelsel met een direct door het electoraat aan te wijzen premier.
-Invoering juryrechtspraak. Het is niet juist dat het volk door elites wordt beoordeeld, volgens door elites gemaakte wetten. Het volk moet zichzelf berechten.
Verder moet de overmatige macht van het parlement verminderd worden door een deel van de wetgevende macht aan andere lichamen over te dragen:
-Jury’s moeten niet alleen het recht hebben aangeklaagden schuldig of niet-schuldig te verklaren, maar moeten de wetgeving volgens welke een casus wordt beoordeeld zélf aan een oordeel kunnen onderwerpen, en de wet in kwestie desnoods kunnen wegstemmen (Zie hierover Lysander Spooner).
-Herstel de waterschappen als democratische basisinstituties. Sinds ze geld uit de Haagse belastingruif aan zijn gaan nemen zijn ze niet meer dan overheidsdiensten, die in Den Haag gemaakte wetten moeten uitvoeren. De waterschappen moeten weer samenwerkingsverbanden van grondeigenaren worden met het recht besluiten op het gebied van ruimtelijke ordening te nemen.
Tenslotte:
-Op alle bestuursniveaus moet de bevolking het recht hebben referenda en volksstemmingen te initiëren om zo wetsvoorstellen van de regering (waaronder het parlement, dat ons immers niet echt meer vertegenwoordigt) weg te kunnen stemmen.

Zo. Het enige dat we nu nog nodig hebben is een groot staatsman (m/v) die dit program werkelijkheid kan laten worden. Hoe groot is de kans dat Geert of Rita, of voor mijn part Jan, die staatsman of –vrouw zullen blijken te zijn?